ห้องปฏิบัติการเชิงนโยบายประเทศไทย (Thailand Policy Lab) โครงการเพื่อการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) สํานักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ร่วมมือกับสถาบันอนาคตไทยศึกษา (Thailand Future Foundation) ได้จัดทำกระบวนการคาดการณ์เชิงกลยุทธ์ (Strategic Foresight) ด้านสาธารณสุขให้กับสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงกรกฎาคม พ.ศ. 2565 เพื่อปรับปรุงการเข้าถึงระบบบริการสุขภาพของประเทศไทย โดยข้อมูลที่ได้จะถูกนำไปเป็นข้อมูลประกอบการจัดทําแผนปฏิบัติราชการสํานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ระยะที่ห้า พ.ศ.2566-2570
ภายใต้สภาวการณ์การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นทั้งในหน่วยงานด้านสุขภาพระดับประเทศและระดับ โลก สะท้อนถึงความจําเป็นในการนําเครื่องมือและกระบวนการด้านอนาคตศึกษามาเป็นส่วนหนึ่งของการ เตรียมความพร้อมเชิงนโยบายกับการทํางานหน่วยงานภาครัฐ การคาดการณ์อนาคตเป็นกระบวนการ ศึกษาอย่างเป็นระบบที่ช่วยขยายขอบเขตแนวทาง สํารวจและเตรียมการณ์เพื่อตอบโจทย์อนาคต มากกว่า การตั้งรับเพียงอย่างเดียว เพื่อนําไปสู่การเปลี่ยนแปลงในระดับใหญ่ขึ้น เป็นหนึ่งแนวทางในการช่วยให้ ผู้มีอํานาจตัดสินใจและเตรียมความพร้อมเพื่อพัฒนานโยบายยุทธศาสตร์ภายใต้สภาวการณ์ การเปลี่ยนแปลงที่ไม่อาจคาดเดาได้
โดยกระบวนการศึกษาและเก็บข้อมูลประกอบโครงการวิจัยด้านการคาดการณ์อนาคต (Foresight) ของระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เพื่อไปสู่การส่งเสริมพัฒนาการเพื่อเข้าถึงบริการ สุขภาพอย่างมีคุณภาพของประเทศไทยมีกระบวนการ ประกอบไปด้วย 5 ขั้นตอน ดังนี้1) วิสัยทัศน์สู่อนาคต 2) กวาดสัญญาณแนวโน้มการเปลี่ยนแปลง 3) จัดลําดับผลกระทบสูงของแต่ละมิติ 4) แนวโน้มอนาคตระยะสั้นถึงกลาง (เมกะเทรนด์) และ 5) การตีความเพื่อตอบโจทย์อนาคต
สัญญาณแนวโน้มที่มีผลกระทบสูงนําไปสู่การพัฒนาแนวโน้มอนาคตระยะสั้นถึงกลาง (เมกะเทรนด์) เพื่อให้เห็นทิศทางการพัฒนาของระบบบริการสุขภาพรวมทั้งผลที่จะกระทบต่ออนาคตของ ระบบหลักประกันสุขภาพของไทยในห้วงเวลาอนาคตระยะสั้นถึงระยะกลาง สามารถแบ่งออกได้เป็น 5 เมกะเทรนด์ ประกอบไปด้วย 1) Internet of Health 2) Human Dynamic for Well-being 3) An Era of New Risk Frontiers 4) People Centric Prosumer และ 5) Decentralized financing model
ทิศทางแนวโน้มอนาคตระยะสั้นถึงกลาง เป็นหนึ่งในแนวทางการพัฒนาเพื่อช่วยในการ เตรียมความพร้อมและตอบโจทย์การเปลี่ยนแปลงในอนาคตที่อาจส่งผลทั้งโอกาสและข้อท้าทายต่อ การบริหารจัดการด้านสุขภาพและสาธารณสุขของไทย โดยเฉพาะมุมมองเชิงนโยบายการเตรียมความ พร้อมของระบบหลักประกันสุขภาพของประเทศไทย ซึ่งสอดคล้องกับแนวทางการพัฒนากรอบและ สนับสนุนความก้าวหน้าของระดับนานาชาติของการทําให้บรรลุการมีหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ตามเป้าประสงค์เพื่อมุ่งให้ประชาชนมีสุขภาพที่ดีที่เป็นหนึ่งในเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals – SDGs)
สามารถดาวน์โหลดรายงานฉบับเต็มและรายงานสรุปเมกะเทรนด์อนาคตหลักประกันสุขภาพของประเทศไทย
